Cipsin icadı
Cips, günümüzde dünyanın en popüler atıştırmalıklarından biridir. Patatesin kızartılarak hazırlandığı bu lezzetli yiyecek, her yaştan insanın severek tükettiği bir besindir. Peki, cips nasıl icat edildi?
Cipsin icadı, 1853 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin Saratoga Springs şehrinde gerçekleşir. O dönemde Saratoga Springs, zengin ve ünlülerin uğrak yeri olan bir tatil beldesiydi. Buradaki Moon Lake House otelinde, mutfak şefi George Crum, bir gün İngiltere’den gelen bir misafire patates kızartması hazırlar. Ancak misafir, patateslerin çok kalın ve yumuşak olduğunu söyleyerek şikayet eder.
Crum, misafirini memnun etmek için bir çözüm bulmaya çalışır. Patatesleri daha ince ve çıtır çıtır hale getirmeye çalışır. Bu amaçla patatesleri ince ince dilimleyerek, yağda kızartır. Kızarmış patatesleri bir tabağa koyar ve üzerine tuz serper.
Müşteri, bu yeni lezzetten oldukça memnun kalır. Crum’a, patatesleri tekrar hazırlamasını ister. Crum, bu yeni lezzeti “Saratoga Saratoga Chips” olarak adlandırır. Bu lezzet, kısa sürede tüm Saratoga Springs’te popüler hale gelir.
1860 yılında, Crum, cipsleri paketleyerek satmaya başlar. Cipsler, kısa sürede tüm Amerika Birleşik Devletleri’nde popüler hale gelir. 1900’lü yılların başlarında ise, cips üretimi endüstriyel hale gelir.
Cipsin icadı, Amerika Birleşik Devletleri’nde gerçekleşmiş olsa da, cips benzeri yiyecekler, Antik Çağlardan beri tüketilmektedir. Örneğin, Çinliler, patates yerine taro kökünü kullanarak kızartılmış bir atıştırmalık hazırlarlardı. Bu atıştırmalık, günümüzdeki cipslere benzeyen bir yapıya sahipti.
Cips, günümüzde dünyanın en popüler atıştırmalıklarından biri olmaya devam etmektedir. Cips, farklı şekillerde ve farklı malzemelerle hazırlanabilmektedir. Patates dışında, mısır, havuç, kabak, patlıcan gibi farklı sebzeler de cips yapımında kullanılabilmektedir. Cipsler, farklı baharatlarla tatlandırılarak da tüketilebilmektedir.
Cips, hem lezzetli hem de doyurucu bir atıştırmalıktır. Ancak, cipsin yüksek kalorili bir besin olduğunu unutmamak gerekir. Bu nedenle, cips tüketirken aşırıya kaçmamak önemlidir.
Cipsin Türkiye’ye gelişi
Cips, Türkiye’ye 1920’li yıllarda gelir. İlk cips fabrikası, 1927 yılında İstanbul’da kurulur. Bu fabrikada, patates yerine mısır kullanılarak cips üretilir.
Türkiye’de cips üretimi, 1950’li yıllardan itibaren yaygınlaşmaya başlar. Bu dönemde, patates kullanılarak cips üretimine başlanır. 1960’lı yıllarda ise, cips üretimi endüstriyel hale gelir.
Günümüzde, Türkiye’de birçok cips fabrikası bulunmaktadır. Bu fabrikalar, farklı çeşitlerde cips üretmektedir. Türkiye’de en çok tüketilen cips türleri, patates ve mısır cipsleridir.
Cipsin faydaları ve zararları
Cips, hem lezzetli hem de doyurucu bir atıştırmalıktır. Ancak, cipsin yüksek kalorili bir besin olduğunu unutmamak gerekir. Bu nedenle, cips tüketirken aşırıya kaçmamak önemlidir.
Cipsin faydaları arasında şunlar yer alır:
- Doyurucu bir besindir.
- Enerji verir.
- Lif içeriği yüksektir.
Cipsin zararları arasında şunlar yer alır:
- Yüksek kalorilidir.
- Doymuş yağ içeriği yüksektir.
- Sodyum içeriği yüksektir.
- Trans yağ içeriği yüksek olabilir.
Cips tüketirken, aşağıdaki noktalara dikkat etmek önemlidir:
- Cips tüketirken aşırıya kaçmamak gerekir.
- Cipsleri yanında meyve, sebze veya yoğurt gibi sağlıklı besinlerle tüketmek gerekir.
- Cipsleri kızartmadan önce fırında veya ızgara da pişirmek, trans yağ içeriğini azaltmaya yardımcı olur.
Cips, sağlıklı bir beslenme düzeninde yer alan bir besin değildir. Ancak, ara sıra ve kontrollü bir şekilde tüketilmesi, zarar vermez.