İrsaliyeli Fatura Nedir?
İrsaliyeli fatura, bir malın veya hizmetin teslimi karşılığında düzenlenen ticari bir belgedir. İrsaliye, malın teslimini gösteren bir belgedir ve fatura ise malın veya hizmetin bedelini gösteren bir belgedir. İrsaliyeli fatura, bu iki belgenin birleştirilmiş halidir.
İrsaliyeli fatura, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 4/1-c maddesi uyarınca damga vergisine tabidir. Bu vergi, faturanın düzenlendiği tarihte geçerli olan damga vergisi oranında ve her bir nüsha için ayrı ayrı ödenir.
İrsaliyeli Faturanın Unsurları
İrsaliyeli faturada bulunması gereken unsurlar şunlardır:
- Faturanın tarihi
- Satıcının ve alıcının isim/unvan adresleri
- Ödeme şekli
- Malların menşei
- Teslim şekli
- Mal veya hizmetin birim fiyatı, miktarı, tutarı
- Malların ağırlığı, ebatları, miktarı
- İrsaliye numarası
İrsaliyeli Faturanın Kullanım Amaçları
İrsaliyeli faturanın kullanım amaçları şunlardır:
- Malın teslimini belgelemek
- Malın bedelini tahsil etmek
- Vergilendirme işlemlerini yapmak
- İstatistiksel amaçlar için kullanmak
İrsaliyeli Faturanın Muhasebeleştirilmesi
İrsaliyeli fatura, satıcı tarafından satılan malın veya hizmetin bedelini tahsil etmek amacıyla düzenlenir. Bu nedenle, satıcı tarafından gelir olarak kaydedilir. Alıcının ise, satın aldığı mal veya hizmetin bedelini ödediği için gider olarak kaydeder.
İrsaliyeli faturanın muhasebeleştirilmesi aşağıdaki şekilde yapılır:
Satıcı
120 Alıcılar Hesabı
|
| İrsaliyeli Fatura
|
102 Banka Hesabı
Alıcı
600 Mal Alımları Hesabı
|
| İrsaliyeli Fatura
|
102 Banka Hesabı
İrsaliyeli Fatura Örneği
İrsaliyeli Fatura
Fatura Numarası: 123456789
Tarih: 20 Temmuz 2023
Satıcı:
Adı/Unvanı: XYZ Ticaret Ltd. Şti.
Adres: Atatürk Mah. İnönü Cad. No: 123
Vergi Dairesi: Örnek Vergi Dairesi
Vergi Numarası: 12345678901
Alıcı:
Adı/Unvanı: ABC A.Ş.
Adres: Mehmet Akif Ersoy Mah. İstiklal Cad. No: 456
Vergi Dairesi: Örnek Vergi Dairesi
Vergi Numarası: 12345678902
Mal/Hizmet Cinsi: Bilgisayar
Adet: 1
Birim Fiyatı: 10.000 TL
Tutarı: 10.000 TL
Ödeme Şekli: Nakit
Malların Menşei: Türkiye
Teslim Şekli: Kargo
İrsaliye Numarası: 1234567890
Toplam Tutar: 10.000 TL
KDV: 2.000 TL
Net Tutar: 12.000 TL
İrsaliyeli Faturanın Dikkat Edilmesi Gerekenler
İrsaliyeli fatura düzenlenirken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- Faturanın tarihi, düzenlendiği günü gösterir.
- Satıcının ve alıcının isim/unvan adresleri, tam ve doğru olarak yazılmalıdır.
- Ödeme şekli, faturanın üzerinde açıkça belirtilmelidir.
- Malların menşei, faturanın üzerinde belirtilmelidir.
- Teslim şekli, faturanın üzerinde belirtilmelidir.
- Mal veya hizmetin birim fiyatı, miktarı ve tutarı, faturanın üzerinde doğru olarak belirtilmelidir.
- İrsaliye numarası, faturanın üzerinde belirtilmelidir.
İrsaliyeli Faturanın İptali
İrsaliyeli faturanın iptal edilmesi, satıcı ve alıcının karşılıklı anlaşmaları ile mümkündür