Mobbing, iş yerinde bir veya birden fazla kişi tarafından, sistematik olarak, belirli bir süre boyunca, mağdurun kişilik haklarına ve bedensel, ruhsal ve sosyal bütünlüğüne zarar veren, işten ayrılmaya veya performansının düşürülmesine neden olan her türlü tutum ve davranışı ifade eder.
Mobbing, iş yerlerinde yaygın olarak görülen bir sorundur. Türkiye’de yapılan bir araştırmaya göre, çalışanların %40’ı iş yerinde mobbinge maruz kalmıştır.
Mobbing, farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Fiziksel mobbing, cinsel taciz, sözlü taciz, sosyal dışlama, iş yükünün artırılması, işten uzaklaştırma, mobbingi engellemek için yapılan girişimlerin engellenmesi gibi farklı türleri vardır.
Yaşanmış Mobbing Örnekleri
İş yerinde mobbinge maruz kalanlar genellikle sessiz kalır ve yaşadıkları sorunu kimseyle paylaşmaz. Ancak, bazı durumlarda mobbinge maruz kalanlar yaşadıkları durumu dile getirirler.
İş yerinde mobbinge maruz kalmış kişiler tarafından paylaşılan bazı örnekler şunlardır:
- Bir çalışan, iş yerindeki bir yönetici tarafından sürekli azarlanıyor, hakaret ediliyor ve aşağılanıyor.
- Bir çalışan, iş yerindeki diğer çalışanlar tarafından sürekli dışlanıyor, yalnız bırakılıyor ve alay ediliyor.
- Bir çalışan, iş yerinde kendisine yetmeyen iş yükünü veriliyor ve sürekli eleştiriliyor.
- Bir çalışan, iş yerindeki bir yönetici tarafından cinsel tacize uğruyor.
Mobbingin Psikolojik Etkileri
Mobbing, mağdurlarda ciddi psikolojik sorunlara yol açabilir. Mobbinge maruz kalan kişilerde şunlar görülebilir:
- Stres, kaygı, depresyon, öfke, anksiyete, uyku bozukluğu, baş ağrısı, mide bulantısı, iştahsızlık, konsantrasyon güçlüğü, hafıza kaybı, özsaygı kaybı, sosyal izolasyon, intihar düşünceleri
Mobbing, mağdurların iş performansını da olumsuz etkiler. Mobbinge maruz kalan kişilerde iş verimliliği düşer, hata yapma olasılığı artar ve işten ayrılma isteği yükselir.
Mobbinge Karşı Alınabilecek Önlemler
Mobbing, iş yerlerinde önlenebilir bir sorundur. Mobbinge karşı alınabilecek bazı önlemler şunlardır:
- İş yerlerinde mobbingin tanımı ve yasal boyutları hakkında çalışanlara eğitim verilmesi
- İş yerlerinde mobbingi önlemek için gerekli politika ve prosedürlerin oluşturulması
- İş yerlerinde mobbingi bildirmek için bir şikayet mekanizmasının kurulması
Mobbinge Maruz Kalanlar İçin Öneriler
Mobbinge maruz kalanlar için şunlar önerilir:
- Mobbingi kanıtlamak için mümkün olduğunca delil toplayın.
- Mobbingi işvereninize, sendika temsilcinize veya güvendiğiniz bir arkadaşınıza veya aile üyenize anlatın.
- Mobbingi önlemek için gerekli yasal yollara başvurun.
Mobbing, iş yerlerinde ciddi bir sorundur. Mobbinge maruz kalanlar, yaşadıkları sorunu sessiz kalmadan dile getirmeli ve gerekli yasal yollara başvurmalıdır.